ტრაპეციის ფართობი

                                   გ ა კ ვ ე თ ი ლ ი ს    გ ე გ მ ა                   08.05.2014

1. გაკვეთილის თემა	ტრაპეციის ფართობი
2. სწავლების საფეხური და კლასი	VIII კლასი, საბაზო საფეხური
3. მასწავლებლების სახელი, გვარი	ნანა კენჭოშვილი
4. საგანი	მათემატიკა
5. მოსწავლეთა რაოდენობა	22
6. გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა	ეს გაკვეთილი აქტუალურია, რადგან ხელს შეუწყობს მოსწავლეებში სწავლის პროცესის დამოუკიდებლად მართვის უნარის ჩამოყალიბებას, სწავლის სტრატეგიების დამოუკიდებლად გამოყენების უნარის გამომუშავებას, მოღებული ცოდნის აქტივიზაციას, ერთმანეთთან დაკავშირებას, გამთლიანებას და შეჯამებას.
7. გაკვეთილის სასწავლო მიზნები	ü  მოსწავლეები შეძლებენ ოთხკუთხედების კლასებად დაყოფას, თითუეული კლასის ელემენტების საერთო და ამავე დროს, მხოლოდ ამ კლასისთვის დამახასიათებელი თვისებების შერჩევას. ü  უკეთ დაეუფლებიან ერთ-ერთ ყველაზე აქტუალურ თემას - ფიგურის ფართობს და გაიღრმავებენ უკვე არსებულ ცოდნას. ü  გაიხსენებენ ნაცნობი ფიგურების ფართობებს და მათი გამოყენებით დამოუკიდებლად გამოიყვანენ (მიიღებენ) ტრაპეციის ფართობს.
8. ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრული მისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები	VIII.8.  იყენებს ფიგურათა თვისებებს ფიგურათა სახეობების შედარებისა და კლასიფიკაციისათვის აყალიბებს მიმართებებს ფიგურათა სახეობებს ან თვისებებს შორის, სქემატურად გამოსახავს ამ მიმართებებს. ფიგურის მოცემულ თვისებებს შორის ირჩევს თვისებეთა იმ მინიმალურ ერთობლიობას, რომელიც ცალსახად განსაზღვრავს ამ ფიგურას. VIII.9. პოულობს ფიგურის ან/და მისი ელემენტების ზომებს იყენებს ფიგურათა თვისებებს და ტოლი ფიგურების შესაბამისი ელემენტების შედარების მეთოდს ფიგურის ელემენტის უცნობი ზომის მოსაძებნად. პოულობს ფიგურის ფართობს მარტივ ფიგურებად დაყოფის ან/და მარტივ ფიგურებამდე შევსების ხერხით.
9. აქტივობა და დრო	1. მისალმება/კლასის ორგანიზება, კითხვა-პასუხი (3წთ) 2. ცხრილის შევსება (5წთ) 3. ასოციაციური რუკის შედგენა - ოთხკუთხედების კლასიფიკაცია (5წთ) 4. ბარათები - „მრავალკუთხედი " ფართობი“ (2წთ) 5. ჯგუფური სამუშაო - ტრაპეციის ფართობის ფორმულის მიღება (10წთ) 6. თითოეული ჯგუფის პრეზენტაცია (12-15წთ; თითოეული ჯგუფისთვის 3-4 წთ) 7. საშინაო დავალების მიცემა (2წთ) 8. შეფასება (3წთ)
10. გაკვეთილის მსვლელობა (აღწერა)	მისალმების შემდეგ კლასს ვყოფ 4 ჯგუფად და გაკვეთილს ვიწყებ გონებრივი იერიშის მეთოდით,  შეკითხვით: -რას ეწოდება მრავალკითხედი? მოსწავლეები იხსენებენ განმარტებებს, ცნებებს, წესიერ მრავალკუთხედის თვისებებს. დაფაზე დავხაზავ ცხრილს და მოსწავლეებს მივმართავ შეკითხვებით: როგორ გამოვთვალოთ n-კუთხედის დიაგონალების რაოდენობა? როგორ ვიპოვოთ წესიერი n-კუთხედის შიგა კუთხეთა გრადუსული ზომა? რამდენკუთხაა მრავალკუთხედი, თუ მისი შიგა კუთხეა 1200? როგორ ვიპოვოთ წესიერი 12კუთხედის დიაგონალების რაოდენობა და შიგა კუთხის გრადუსული ზომა? მოსწავლეები პასუხობენ შეკითხვებს და დაფაზე სათანადო გამოთვლების ჩატარების შემდეგ ავსებენ ცხრილს. მრავალკუთხედებიდან გამოვყოფ ოთხკუთხედებს და მოსწავლეები იწყებენ მათ კლასიფიკაციას. დაფაზე დავხაზავ ოთხკუთხედებს და ვთხოვ მოსწავლეებს დააჯგუფონ ისინი რაიმე ნიშნის მიხედვით, ამოზნექილი ოთხკუთხედების სიმრავლიდან გამოყოფენ ცალკეულ კლასებს და მათთვის დამახასიათებელი თვისებების ჩამოყალიბებით ალაგებენ შესაბამისი კლასების მიხედვით, დაფაზე თანდათან ივსება ასოციაციური რუკა. ფიგურების დაჯგუფებისას გაიმართება  დისკუსია - არის თუ არა მოცემული ოთხკუთხედი პარალელოგრამი, თუ არის - რატომ? და თუ არ არის - რა პირობები არ სრულდება? თითოეული მოსაზრების განხილვის შემდეგ მოსწავლეები აკეთებენ დასკვნებს, ჩამოაყალიბებენ პარალელოგრამობის ნიშნებს და ცალკე გამოყოფენ ოთხკუთხედებს, რომლებია არ არიან პარალალოგრამები.                                                     ოთხკუთხედები - A, B, C, D, E, F, G, H;                                                     ამოზნექილი ოთხკუთხედი - A, B, C, D, E, G, H;                                                     არაამოზნექილი ოთხკუთხედი - F;                                                     პარალელოგრამი - A, B, C, D;      რომბი - C, D;                                                     მართკუთხედი - B, D;         კვადრატი - D;                                                     ტრაპეცია - E, G;                                                     არც პარალელოგრამი, არც ტრაპეცია - H; ამის შემდეგ მოსწავლეებს ვურიგებ ბარათებს, რომლებზედაც ჩამოწერილია მრავალკუთხედები და ფართობის ფორმულები და ვთხოვ შეუსაბამონ მრავალკუთხედს მისი ფართობი, ერთ-ერთი მოსწავლე წარმოადგენს სწორ პასუხს დაფაზე, ფრონტალური კითხვებით კიდევ ერთხელ გავიმეორებთ ფართობის ფორმულებს და მივმართავ შეკითხვით: - ასოციაციურ რუკაზე ჩამოთვლილი ყველა ამოზნექილი ოთხკუთხედის ფართობის ფორმულა არის თუ არა ბარათზე მოცემული? მოსწავლეები აღნიშნავენ, რომ არ იცნობენ ტრაპეციის ფართობს. თითოეულ ჯგუფს ვურიგებ ფორმატის ქაღალდს და მუყაოს ფერად ფიგურებს: მართკუთხა სამკუთხედებს, მართკუთხედებს, ტრაპეციებს, პარალელოგრამებს, ვაცნობ დავალების ინსტრუქციას: მოცემული ფიგურებით შეადგინონ ტრაპეცია და ფართობის თვისებების გამოყენებით მიიღონ ტრაპეციია ფართობის ფორმულა. თითო ჯგუფიდან ერთი პრეზენტატორი წარმოადგენს მიღებულ შედეგს, ვაჯამებთ ოთხივე ჯგუფის ნამუშევარს - სხვადასხვა გზით მოსწავლეებმა მიიღეს ტრაპეციის ფართობის ერთიდაიგივე ფორმულა : S=(a+b)/2–h, სადაც a,b ტრაპეციის ფუძეებია, ხოლო h - ტრაპეციის სიმაღლე.
11. შეფასება	შეფასება მოხდება წინასწარ შედგენილი კრიტერიუმების მიხედვით, გაკვეთილზე ჩართულობა შეფასდება განმსაზღვრელი შეფასების, ხოლო  ჯგუფური მუშაობა - განმავითარებელი შეფასების შესაბამისი რუბრიკით.
12. საგანმანათლებლო რესურსები	სახელმძღვანელო, დაფა, ფერადი ცარცები, ბარათები, ფორმატის ფურცლები, ფერადი მუყაოს ფიგურები